Posiadacze wagonów chcą większego wsparcia dla cichych pociągów

Ponieważ po 2020 r. znaczną część europejskiej sieci kolejowej będą stanowić ciche trasy, posiadacze wagonów są zobowiązani do inwestowania w stopniowe wycofywanie hałaśliwych pociągów. Jednak posiadacze wagonów niekoniecznie czerpią korzyści ekonomiczne z tych inwestycji. Pomimo kilku środków wspierających, firmy uważają, że należy zrobić więcej.

Europejska Agencja Kolejowa (ERA) rozważa obecnie wdrożenie cichych tras, po których mogą przejeżdżać tylko zmodernizowane pociągi. Agencja przeprowadziła konsultacje z rynkiem w pierwszym kwartale tego roku i podejmie decyzję w tej sprawie do końca 2018 roku. Chociaż szczegółowe wdrożenie nie jest jeszcze jasne, ciche trasy już istnieją w niektórych miejscach i są rozbudowywane. Co najważniejsze, hałaśliwe pociągi zostaną zakazane w całej sieci kolejowej w Niemczech od 13 grudnia 2020 roku. Przy takich regulacjach modernizacja staje się nieunikniona.

Inwestycje

Właściciele wagonów zdali sobie sprawę z konieczności modernizacji i intensywnie inwestują w nowe technologie dla swojej istniejącej floty. Wagony są wyposażone w ciche klocki hamulcowe, które powinny zmniejszyć poziom wytwarzanego hałasu. Te działania modernizacyjne nie należą jednak do najtańszych. Przykładowo, firma GATX zajmująca się leasingiem wagonów kolejowych udostępnia ponad 10 milionów euro na przekształcenie istniejących wagonów towarowych w ciche wagony towarowe wyposażone w ciche hamulce. Inne firmy dokonują podobnych inwestycji.

„Przejście na technologie redukcji hałasu wiąże się ze znacznymi inwestycjami dla posiadaczy wagonów. Różne programy wsparcia ochrony przed hałasem oferują zachęty do konwersji istniejących wagonów na kompozytowe klocki hamulcowe na wczesnym etapie. Niemniej jednak wiele firm uważa, że należy zrobić jeszcze więcej” – powiedziała firma VTG, zajmująca się wynajmem wagonów i logistyką kolejową. VTG, firma z siedzibą w Niemczech, jest szczególnie dotknięta niemieckimi przepisami i prowadzi aktywny program modernizacji, dostosowując obecnie ponad 20 procent swojej floty.

Środki wspierające

Posiadacze wagonów nie są zdani na siebie, jeśli chodzi o dokonywanie inwestycji. Mogą na przykład ubiegać się o finansowanie za pośrednictwem instrumentu „Łącząc Europę” (CEF), wyjaśnił Robin Middel, rzecznik holenderskiego Ministerstwa Infrastruktury i Gospodarki Wodnej. „Posiadacze wagonów mogą uzyskać dotacje pokrywające 20 procent kosztów blokad LL. Ogłoszono już kilka naborów i udostępniono 20 milionów euro, podczas gdy maksymalny fundusz na ten cel wynosi 260 milionów euro. Być może zostanie ogłoszony kolejny nabór”.

Wsparcie istnieje również na poziomie krajowym. Na przykład niemieckie Federalne Ministerstwo Transportu i Infrastruktury Cyfrowej oferuje jednorazowe wsparcie w wysokości do 844 euro na konwersję każdego wagonu”, wyjaśnił VTG. Ponadto od 2015 r. zarządcy infrastruktury mają prawną możliwość uwzględnienia w opłacie za dostęp do torów premii za korzystanie ze zmodernizowanych wagonów towarowych. Ten dobrowolny środek został przyjęty przez Niemcy, Szwajcarię, Austrię i Holandię. Premie te przynoszą jednak korzyści firmom obsługującym wagony, a nie ich posiadaczom.

Za mało

Według GATX, środki wspierające pomagają firmie utrzymać wzrost cen w wyniku modernizacji na minimalnym poziomie. Firma otrzymuje wsparcie z funduszu UE na modernizację istniejącej floty za pomocą cichych klocków hamulcowych, a także z kilku funduszy krajowych. „Instrumenty finansowania, takie jak Unia Europejska, mogą znacznie przyspieszyć nasze wysiłki. Dzięki takim środkom wsparcia, wyższe ceny leasingu związane z modernizacją mogą zostać ograniczone do minimum”, stwierdzono.

Jednak wielu posiadaczy wagonów uważa, że pomimo środków wsparcia, obciążenie finansowe dla posiadaczy wagonów jest nadal zbyt wysokie, według VTG. „Stowarzyszenie posiadaczy wagonów towarowych w Niemczech (VPI), między innymi, uważa różne czynniki istniejącego programu wsparcia (w Niemczech) za problematyczne. VTG naciska na uproszczone i bardziej skuteczne wsparcie modernizacji, aby nie zagrozić konkurencyjności tego przyjaznego dla środowiska środka transportu”.

Wzrost cen

„Innowacje muszą generować korzyści handlowe dla posiadaczy wagonów. Aby tak się stało, całkowite koszty cyklu życia muszą być niższe niż w przeszłości lub musi istnieć możliwość przeniesienia kosztów przyrostowych na rynek transportowy, częściowo lub w całości, w formie czynszów lub kompensacji”, wyjaśniło Koło Innowacji Technicznych Kolejowego Transportu Towarowego (TIS) na swojej stronie internetowej.

Zawyżanie cen leasingu lub sprzedaży zmodernizowanych wagonów jest delikatną kwestią dla posiadaczy wagonów, ponieważ są oni zależni od mechanizmów rynkowych. Rynek musi być w stanie znieść wzrost cen, a inne firmy muszą podjąć podobne kroki, aby konkurencja pozostała uczciwa. Inną możliwością odzyskania kosztów przez posiadaczy wagonów jest uzgodnienie, że premie przewidziane za korzystanie z cichych pociągów są wypłacane posiadaczom wagonów, wyjaśnił Middel. „Posiadacze wagonów mogą zawrzeć w umowie, że premia ta zostanie przekazana lub cena wagonu zostanie zwiększona”.

Więcej wsparcia

GATX zapowiedział, że każdego dnia zmodernizuje do 10 istniejących wagonów. Do 2020 r. wszystkie wagony towarowe eksploatowane w Niemczech będą wyposażone w hamulce Whisper.„GATX dokonuje znaczących inwestycji w cyfryzację swojej floty, a tym samym przyczynia się do zwiększenia atrakcyjności i konkurencyjności transportu kolejowego”, powiedziała firma. Podobnie, celem VTG jest wyposażenie kolejnych kilku tysięcy wagonów w klocki hamulcowe typu k-brake do 2020 roku. „Około pięć procent wszystkich Niemców jest dotkniętych hałasem kolejowym, a rozwiązania dla ruchu towarowego są szczególnie poszukiwane. Aby odciążyć ludzi, VTG stale zwiększa swoje zaangażowanie w redukcję hałasu na torach”.

Jednak innowacje nie powinny zagrażać kompatybilności wagonów towarowych stosowanych w Europie, ostrzega TIS. „Rynek nowych wagonów towarowych w Europie jest niewielki. W rezultacie koszty rozwoju innowacji są stosunkowo wysokie w porównaniu do ilości, które mogą zostać sprzedane. Co więcej, pod względem liczby wagonów towarowych popyt na rynku jest umiarkowany. Sytuację pogarsza fakt, że producenci wagonów nie dysponują wystarczającymi środkami finansowymi na rozwój podstawowych innowacji.