Przejście na transport bez użycia papieru z Europy do Chin

Płynna procedura na wszystkich przejściach granicznych, krótszy czas tranzytu, niższe koszty i większa elastyczność w organizacji transportu kolejowego towarów. I oczywiście pozbycie się stosu papierkowej roboty, którą trzeba nosić ze sobą, aby przekazać wszystkim zaangażowanym stronom. Gdy wszystkie strony łańcucha logistycznego zgodzą się na korzystanie z elektronicznego listu przewozowego, transport bez użycia papieru może stać się rzeczywistością. Teoretycznie, ale wiele pozostaje do zrobienia, zanim zastąpi on wersję papierową, powiedział Międzynarodowy Komitet Transportu Kolejowego (CIT).

Elektroniczna wersja listu przewozowego ma być przełomem dla branży kolejowych przewozów towarowych, a jako organ reprezentujący około 216 przedsiębiorstw kolejowych i firm żeglugowych, CIT od lat pracuje nad wprowadzeniem innowacyjnego narzędzia na rynek. Wymagania funkcjonalne i techniczne zostały sfinalizowane w styczniu 2017 roku. Wraz z utworzeniem Raildata powstała platforma informatyczna. Pozostają jednak pewne wyzwania, powiedział sekretarz generalny Cesare Brand.

Tylko B2B

„W tej chwili jest ona wykorzystywana wyłącznie do przepływu informacji między przedsiębiorstwami”, wyjaśnił. Elektroniczny list przewozowy może być również wykorzystywany do komunikacji między przedsiębiorstwami a administracją, na przykład do komunikacji między operatorem kolejowym a zarządcą infrastruktury. Jednak ta część łańcucha jest nadal przedmiotem trwających negocjacji dotyczących wymogów prawnych, powiedział Brand. „UE zaproponowała nową poprawkę do Kodeksu Celnego i nie jest jeszcze jasne, jakie informacje są wymagane w tym zakresie. Ponadto w przepływie informacji między przedsiębiorstwami a administracjami niektóre administracje nadal wymagają dokumentów papierowych”.

Na poziomie między przedsiębiorstwami rozpoczęto wdrażanie, a kilku pionierów przyjmuje obecnie wersję elektroniczną. Elektroniczny list przewozowy może być wykorzystywany na dwa sposoby, wyjaśnił sekretarz generalny. „Można z niego korzystać za pośrednictwem scentralizowanego banku danych. Ten bank danych jest zarządzany przez Raildata. Strony mogą też zdecydować się na wdrożenie elektronicznego listu przewozowego na zasadzie dwustronnej. W czołówce są DB Cargo i jego spółki zależne, SNCF, ČD Cargo, GreenCargo, Lineas Captrain, SBB Cargo, RCA i Mercitalia, by wymienić tylko kilka”.

Wymagane inwestycje

Jednocześnie gracze z branży wciąż niechętnie decydują się na zmianę. „Technologia wiąże się z nowymi procedurami, a te wymagają inwestycji w narzędzia IT”, powiedział Brand. „Wiele firm zajmujących się transportem kolejowym nie jest obecnie w najlepszej kondycji, a to nie jest czas na duże inwestycje. Do tego dochodzi fakt, że inwestycja zacznie się zwracać dopiero wtedy, gdy wersja elektroniczna zostanie przyjęta na szerszą skalę lub konieczne będzie jednoczesne przedstawianie dokumentów”, argumentował Brand.

Wreszcie, nadal nie ma jasności co do uznawania elektronicznego listu przewozowego w sądach poszczególnych państw członkowskich, wyjaśnił urzędnik CIT. „List przewozowy jest dowodem zawarcia umowy, ale poziom uznawania tego dokumentu jako takiego różni się znacznie między sądami w różnych krajach. Komisja Europejska stara się obecnie zharmonizować te przepisy”.

Rozszerzenie na Chiny

Elektroniczny dokument przewozowy ma zastosowanie w ramach jurysdykcji regionu objętego Konwencją o międzynarodowym przewozie kolejami (COTIF). Obejmuje to Europę, Maghreb i Bliski Wschód. Jednak CIT rozszerza obecnie swój zasięg, aby objąć również transport między Europą a Chinami. „Spodziewamy się sfinalizować wymagania funkcjonalne i techniczne na początku przyszłego roku”, powiedział Brand.

„Posuwamy się naprzód, ale powoli” – zauważył. „Wciąż mamy wiele do zrobienia. Myślę jednak, że jako sektor kolejowych przewozów towarowych radzimy sobie dobrze. Półtora roku temu sektor nie był gotowy. Teraz jesteśmy gotowi, musimy tylko iść naprzód”.