Duży krok naprzód w kierunku szerszego systemu opłat drogowych

Parlament Europejski zatwierdził zdecydowaną większość poprawek umożliwiających wprowadzenie szerszego systemu opłat dla pojazdów drogowych. Dla branży kolejowej zmiany te oznaczają krok naprzód w kierunku równych szans i bardziej konkurencyjnej pozycji kolei.

Parlament zatwierdził poprawki do dyrektywy 1999/62/WE w następstwie wniosku Komisji Europejskiej z dnia 31 maja 2017 r. Poprawki zostały przyjęte przez Komisję TRAN w maju, a teraz zostaną rozpatrzone przez Radę, która następnie przeprowadzi negocjacje trójstronne z Parlamentem.

Użytkownik i zanieczyszczający płaci

Wspólnota Europejskich Przedsiębiorstw Kolejowych i Infrastrukturalnych (CER) z zadowoleniem przyjęła głosowanie, ponieważ stanowi ono „dobry krok w kierunku szerszego zastosowania zasad „użytkownik płaci” i „zanieczyszczający płaci””.

„Jeśli chodzi o opłaty za korzystanie z infrastruktury, opłaty czasowe dla ciężarówek i autobusów zostaną wycofane do 2021 r. i zastąpione opłatami uzależnionymi od przebytej odległości. Jeśli chodzi o „zanieczyszczającego płaci”, wprowadzenie minimalnych wartości opłat, obowiązkowych dla samochodów ciężarowych i autobusów od 2021 r., nie tylko pomogłoby chronić środowisko dla społeczeństwa, ale także doprowadziłoby do poprawy sprawiedliwości w zakresie intermodalnej konkurencji transportu drogowego z czystszymi środkami transportu”, wyjaśnił CER.

Pokrycie kosztów

Obecnie opłaty w formie winiet lub opłat drogowych są stosowane do samochodów ciężarowych tylko na około 20-25 procentach autostrad i głównych dróg w Europie. W niektórych krajach opłaty te nie dotyczą pojazdów o masie poniżej 7,5 lub 12 ton. W związku z tym samochody ciężarowe płacą, poprzez podatki i opłaty drogowe, około 70-90 procent całkowitych kosztów infrastruktury i kosztów zewnętrznych, a jeśli wziąć pod uwagę wszystkie drogi w Europie, pokrycie kosztów wynosi średnio 30 procent.

W przeciwieństwie do tego, sektor kolejowy płaci opłaty uzależnione od odległości w całej UE, pokrywając co najmniej bezpośrednie koszty korzystania z infrastruktury, plus często marżę, zauważył CER. „Efektywny europejski sektor transportu wymaga uczciwej konkurencji między różnymi rodzajami transportu, z odpowiednimi opłatami zarówno za efekty zewnętrzne, jak i za infrastrukturę”.

Długo oczekiwane

Dyrektor wykonawczy CER Libor Lochman skomentował: „Tym głosowaniem Parlament UE potwierdza silną wolę naprawienia obecnej nierównowagi regulacyjnej, która zbyt długo hamowała rozwój kolei”. Według grupy interesu, Biała Księga Transportu z 2011 r. nakazywała pełną i obowiązkową internalizację kosztów zewnętrznych w sektorze drogowym do 2020 r. i ubolewa, że wniosek Komisji nie spełnia tych ambicji.

„Uczciwa konkurencja intermodalna pomogłaby w zmianie transportu na kolejowy, przynosząc korzyści obywatelom i środowisku oraz pomagając w osiągnięciu głównych celów polityki UE, np. 40-procentowej redukcji emisji gazów cieplarnianych w latach 1990-2030”.