HS2 jest logiczne, mówi sektor logistyczny

Skandaliczny raport na temat gwałtownie rosnących kosztów brytyjskiego projektu szybkiej kolei z Londynu do Birmingham i dalej na północ wywołał równie gwałtowną reakcję ze strony sektora logistyki transportu towarowego oraz wsparcie i krytykę w równym stopniu dla jego autora.

Zapomnijmy o podziałach związanych z Brexitem. Nic tak nie nastawia brata przeciwko bratu, córki przeciwko matce, kota przeciwko psu, jak drażliwa kwestia HS2. Niezwykle kontrowersyjne, niezwykle kosztowne i niezwykle opóźnione nowe połączenie kolejowe w Wielkiej Brytanii podzieliło kraj, a nawet podzieliło zespół przygotowujący wspierany przez rząd przegląd.

Przegląd Oakervee

Znawcy tematu nie byli zaskoczeni, gdy dowiedzieli się, że lord Anthony Berkeley, były wiceprzewodniczący Oakervee Review zleconego przez rząd w celu oceny przyszłości HS2, nie zgadza się z ustaleniami raportu – mimo że ustalenia te nie zostały jeszcze opublikowane. Wielu obserwatorów nie było też zaskoczonych, gdy zrezygnował z członkostwa w komisji. To właśnie głębia jego sprzeciwu wobec projektu przyciągnęła uwagę opinii publicznej i przyniosła szybkie komentarze ze strony prominentnych interesariuszy, w tym przedstawicieli branży w całej Wielkiej Brytanii.

Wyrażając zastrzeżenia Stowarzyszenia Transportu Towarowego, które reprezentuje sektor logistyczny w Wielkiej Brytanii, Alex Veitch, szef działu multimodalnego, powiedział, że Stowarzyszenie nadal wspiera HS2. „Jesteśmy oczywiście zaniepokojeni kwestiami poruszonymi w raporcie Lorda Berkeleya. Chcemy, aby to zadziałało; jest to szansa raz na pokolenie, aby uzyskać nową kolej światowej klasy – wciąż najbardziej zrównoważony ekologicznie środek transportu lądowego”.

Korzyści finansowe

Lord Berkeley, członek Partii Pracy, który współpracował z Douglasem Oakervee, który sam jest byłym prezesem spółki HS2, zrezygnował pod koniec ubiegłego roku i opublikował własny raport w pierwszych dniach tego roku. Jego nagłówek głosi, że koszty prawdopodobnie przekroczą 108 miliardów funtów (127 miliardów euro), co stanowi ponad dwukrotność obecnego budżetu i przyćmiewa najwcześniejsze prognozy finansowe dla 100-milowej (160-kilometrowej) trasy i jej początkowych przedłużeń w kierunku Leeds i Manchesteru. Twierdzi on, że uzasadnienie biznesowe jest nieuzasadnione, a prognozy dotyczące tworzenia miejsc pracy są nierealistyczne.

„Jestem przekonany, że istnieją przytłaczające dowody na to, że koszty projektu HS2 wymknęły się spod kontroli” – mówi. „Korzyści są zawyżone i potencjalnie nie zostaną dostarczone do Leeds i Manchesteru przez kolejne 20 lat”. Istnieje pewna sympatia dla tego punktu widzenia, zwłaszcza w przemysłowej północnej Anglii, gdzie społeczeństwo nie jest przekonane, że korzyści płynące z HS2 przefiltrują się wystarczająco szybko i że więcej funduszy zostanie natychmiast przekierowanych na projekty lokalne.

Zdolność przewozowa

Jednak krytyczna potrzeba zwiększenia przepustowości brytyjskiej sieci kolejowej nie jest kwestionowana. „Stowarzyszenie Transportu Towarowego wzywa rząd do zabezpieczenia przyszłości kolejowego transportu towarowego w Wielkiej Brytanii” – mówi Alex Veitch. „Chociaż doniesienia o rosnących kosztach rozwoju są niepokojące, każda analiza kosztów i korzyści powinna obejmować wartość uwolnionej przepustowości udostępnionej dla usług towarowych na konwencjonalnych liniach po uruchomieniu HS2. Jako bardziej przyjazny dla środowiska rodzaj transportu towarowego, rząd powinien zachęcać do korzystania z kolejowego transportu towarowego, ale obecnie jego rozwój jest hamowany przez brak przepustowości”.

Nawet siedem lat temu Douglas Oakervee wyrażał podobne odczucia i obawiał się, że wrażenie związane z HS2 było całkowicie błędne. „Zawsze uważałem, że najbardziej niefortunną rzeczą była nazwa”, powiedział krajowej gazecie. „Media zdecydowały się również promować aspekt prędkości, zamiast słuchać bardziej przyziemnej strony tego przedsięwzięcia. Tak, zawsze można robić rzeczy inaczej; i tak, zawsze można robić rzeczy lepiej. Wątpliwe jest, czy poszliśmy właściwą drogą”.

Żelazna gwarancja

Alex Veitch powtarza teraz te obawy i uznaje korzyści dla brytyjskiego przemysłu, ale przypomina promotorom projektu. „Wsparcie FTA dla projektu zależy od tego, czy rząd zapewni żelazną gwarancję, że usługi transportu towarowego będą miały wystarczający dostęp do uwolnionej przepustowości, którą zapewni HS2”.

Panuje jednak powszechna zgoda co do tego, że brytyjska sieć kolejowa rozpaczliwie potrzebuje znacznej dodatkowej przepustowości. Przewozy towarowe konkurują o przestrzeń z usługami podmiejskimi i rekreacyjnymi i w wielu przypadkach przegrywają, zauważył Alex Veitch. Wciąż przedmiotem debaty jest to, czy HS2 będzie właściwą odpowiedzią na to pytanie. Publikacja raportu Oakervee z pewnością pobudzi tę debatę jeszcze bardziej. Jest jednak mało prawdopodobne, by zażegnała ona podziały.

Czytaj także: Kolejowy transport towarowy jest prawdziwym zwycięzcą HS2 w Wielkiej Brytanii