Serbia inwestuje miliardy w linie kolejowe do reszty Europy
Serbski rząd ogłosił inwestycję w infrastrukturę kolejową o wartości 3,5 miliarda euro. Zmodernizowane zostaną różne odcinki ważnych linii kolejowych prowadzących na Węgry i do Czarnogóry.
Kwota 3,5 mld euro jest częścią 14 mld euro przeznaczonych w ramach krajowego programu inwestycyjnego Serbia 2025. Kolejowy transport towarowy odgrywa ważną rolę w Serbii, ponieważ łączy kraj bez dostępu do morza z wybrzeżem Adriatyku i rozwijającą się siecią kolejową Węgier.
Belgrad-Bar
Na kluczowej linii Belgrad-Bar, która łączy stolicę kraju z głównym portem Czarnogóry, planowanych jest kilka projektów modernizacyjnych. Zmodernizowany zostanie 208-kilometrowy odcinek Valjevo – Vrbnica, a także wybudowane zostanie zintegrowane centrum kontroli ruchu.
Prace te zostaną sfinansowane z 57-5 mln euro z budżetu krajowego i 172-5 mln euro rosyjskiej pożyczki wspieranej przez Koleje Rosyjskie. Zostało to uzgodnione w oświadczeniu o współpracy, podpisanym przez partnerów w październiku 2019 r.
Belgrad-Budapeszt
W kierunku północnym mają zostać przeprowadzone poważne prace na linii kolejowej do Budapesztu. Linia Nowy Sad – Subotica – Kelebia ma zostać zmodernizowana i dwutorowa. Zostanie to przeprowadzone przez China Railway International Group i China Communications Construction Co, w ramach programu o wartości 943 milionów euro, finansowanego przez Exim Bank of China.
Program obejmuje modernizację węzłów Novi Sad, Vrbas i Subotica, budowę 49 wiaduktów i przejść podziemnych, remont dziewięciu stacji i budowę 1,6-kilometrowego wiaduktu w Vrbas. Trasa zostanie zamknięta na 33 miesiące od marca 2020 r., a pociągi będą przekierowywane przez Bogojevo lub Zrenjanin.
Zamknięcia linii
Prace modernizacyjne na tej linii trwają już od dłuższego czasu. W 2014 r. Aleksander Vucic, premier Serbii (obecnie prezydent), powiedział, że linia kolejowa zostanie w pełni zmodernizowana w 2017 r., ale dopiero w 2018 r. prace faktycznie się rozpoczęły.
Tory między Belgradem a Nowym Sadem (dwa największe miasta w Serbii) zostały zamknięte w celu modernizacji od 2018 roku. Pociągi towarowe zostały przekierowane przez jednotorową linię spalinową, co spowodowało kilkugodzinne opóźnienia. Sytuacja ta potrwa do 2021 roku. Zamknięcie odcinka Nowy Sad-Subotica potrwa do końca 2022 roku.
Korytarz X
Linia Budapeszt-Belgrad jest częścią Korytarza X, który łączy Salzburg i Budapeszt z Salonikami i Sofią, m.in. przez Serbię. Oprócz odcinka północnego, odnowiony zostanie odcinek między Beogradem a Niszem, wraz z odgałęzieniami z Niszu do Dimitrovgradu i Preszewa.
Korytarz X służy wielu stronom z różnych powodów. Zapewnia niezawodną sieć lądową dla portów południowoeuropejskich, które obecnie nie są konkurencyjne dla portów północnoeuropejskich. Jednak dla krajów Europy Środkowej i Wschodniej porty południowe mogą być dobrą alternatywą, jeśli infrastruktura kolejowa rzeczywiście spełnia nowoczesne standardy.
Chińskie zainteresowanie
Poza zainteresowaniem regionalnym, Chiny intensywnie inwestują w sieć. Pożyczki i inwestycje wpisują się w inicjatywę Pasa i Szlaku (BRI), która w tej części Europy obejmuje sieć lądową z greckiego portu Pireus, będącego już w chińskich rękach. Lepsze połączenie z regionem Europy Środkowo-Wschodniej z tego portu leży w ich bezpośrednim interesie.