Nowe kryteria przyznawania dotacji dla transportu drogowego i kolejowego w Wielkiej Brytanii

Aktualizacja kryteriów, na podstawie których podejmowane są decyzje o przyznaniu dotacji, może doprowadzić do bardziej sprzyjającego klimatu dla zmiany transportu drogowego na kolejowy w zaludnionych obszarach. Mogłoby to zmniejszyć zatłoczenie na niektórych z najbardziej ruchliwych dróg w Wielkiej Brytanii, choć pojawiają się pytania o opłacalność zmiany w bardziej odległych lokalizacjach.

Brytyjski Departament Transportu oraz zdecentralizowane rządy Szkocji i Walii zarządzają szeregiem programów finansowania. Mają one na celu zachęcenie branży do przeniesienia ruchu z transportu drogowego na kolejowy, a w niektórych przypadkach także na drogi wodne.

Programy dotacji

Programy te mają na celu zrekompensowanie dodatkowych kosztów ponoszonych przez branżę, w przypadku gdy ogólne korzyści społeczne byłyby pożądane. Koszty te mogą jednak nie zostać w pełni odzyskane przez zaangażowane przedsiębiorstwa, ze względu na takie czynniki, jak anomalie w sposobie, w jaki wpływ na środowisko jest łagodniej obciążany transportem drogowym.

Najistotniejsze z tak zwanych programów dotacji na zmianę trybu przewozu towarów obejmują dotacje na udogodnienia dla transportu towarowego (FFG), które pomagają zrównoważyć koszty kapitałowe związane z obsługą transportu kolejowego i wodnego; oraz program zamówień korzystnych dla środowiska kolejowego (REPS), zaprojektowany specjalnie w celu pomocy firmom w pokryciu kosztów operacyjnych związanych z prowadzeniem transportu kolejowego. Istnieje również specjalny grant na transport wodny (WFG), choć ograniczona sieć śródlądowych dróg wodnych w Wielkiej Brytanii oznacza, że z funduszu skorzystało niewiele firm.

Aktualizacja kryteriów

Raport, który ustanowił programy, ma obecnie nieco ponad dziesięć lat, a DfT wydało zaktualizowane kryteria, które uwzględniają konkurencyjne zmiany w branży i infrastrukturze. W aktualizacji zauważono, że podczas gdy transport drogowy nadal poprawia swoją ogólną wydajność, w szczególności zużycie paliwa, liczba i dotkliwość punktów zatoru w sieci drogowej rośnie.

DfT twierdzi również, że na przestrzeni lat badania przyniosły lepsze zrozumienie wpływu zmiany środka transportu i lepiej rozumieją, w jaki sposób różne rodzaje transportu towarowego wpływają na społeczność, w tym lepsze metody oceny czynników, takich jak hałas i zmiany klimatyczne.

Pozytywne skutki

W zaktualizowanym dokumencie, co być może nie jest zaskoczeniem, obliczenia dotyczące korzyści wynikających ze zmiany środka transportu z drogowego na kolejowy mają największy wpływ, gdy zmiana dokonywana jest w silnie zurbanizowanym środowisku, takim jak Londyn, Manchester czy Glasgow. Pozytywny wpływ na infrastrukturę, zatory komunikacyjne i hałas znacznie przewyższają utratę dochodów z podatków drogowych i nieodłączny wpływ zwiększonych operacji kolejowych. W najbardziej ekstremalnych przypadkach ogólna korzyść z przesunięcia modalnego (MSB) jest obliczana na 7,69 GBP (9,16 euro) na milę ciężarówki (1,6 km).

„Aby obliczyć ostateczne wartości MSB w tym raporcie, określamy korzyści płynące z usunięcia ciężarówki z sieci i uwzględniamy kolejowe efekty zewnętrzne związane z przekierowaniem drogowego transportu towarowego na alternatywne środki transportu”, czytamy w oświadczeniu departamentu. „Wartości te przedstawiają zatem efekt netto przeniesienia przewozów towarowych z transportu drogowego na kolejowy poprzez uwzględnienie korzyści płynących z ograniczenia drogowego ruchu towarowego przy jednoczesnym uwzględnieniu negatywnych korzyści płynących z dodatkowego kolejowego ruchu towarowego”.

Przypadki marginalne

Raport („Mode-Shift Benefit Values: Update” – dostępny na stronie internetowej DfT i innych otwartych źródłach rządowych) stwierdza jednak, że zmiana środka transportu jest najbardziej marginalna, gdy obecne operacje drogowe są ściśle powiązane z brytyjską siecią autostrad.

Oczekuje się, że opracowane dane pozostaną aktualne do 2025 roku. Jest zbyt wcześnie, aby stwierdzić, czy rewizja spowoduje szereg nowych wniosków, ale liczby wskazują na korzystny system dla rozwoju kolejowego transportu towarowego w centrach miast, co w znacznym stopniu przyczynia się do zmian klimatycznych.